در دنیای امروز، جایی که ایده‌ها از نفت ارزشمندتر شده‌اند، شرکتهای دانشبنیان تبدیل به ستون فقرات اقتصاد نوآوری کشور شده‌اند. اما یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های این شرکت‌ها، هزینه‌های مالیاتی است؛ جایی که معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان همان نجات‌دهنده‌ای است که می‌تواند مسیر رشد، تحقیق و توسعه را هموار کند. اگر صاحب کسب‌وکاری هستی که در مرز فناوری فعالیت می‌کنی یا حتی در اندیشه تبدیل شدن به شرکت دانشبنیان هستی، در ادامه می‌فهمی چطور می‌توانی از معافیت‌های مالیاتی نوع یک و دو استفاده کنی و در عین حال، با قوانین و شرایط واقعی این حوزه آشنا شوی.
معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان چیست؟
به زبان ساده، دولت ایران برای تشویق به نوآوری و تولید فناوری داخلی، قانونی تصویب کرده تا شرکت‌هایی که معیارهای دانشبنیان بودن را دارند، از پرداخت بخشی از مالیات‌های خود معاف شوند. این معافیت‌ها در قالب قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان تعریف شده و شامل معافیت از مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و حتی عوارض صادراتی در برخی موارد است. بر اساس ماده ۳ قانون یادشده، شرکت‌هایی که در حوزه‌های فناوری برتر فعالیت می‌کنند، می‌توانند تا ۱۵ سال از معافیت مالیاتی کامل یا جزئی بهره‌مند شوند.
طبقه‌بندی شرکتهای دانشبنیان از نظر معافیت مالیاتی
شرکتهای دانشبنیان از منظر سازمان امور مالیاتی به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:
۱. دانشبنیان تولیدی نوع یک
این شرکت‌ها محصولاتی تولید می‌کنند که از فناوری‌های برتر و پیچیده برخوردارند و به‌صورت تجاری عرضه می‌شوند.
آن‌ها از معافیت مالیاتی صد درصدی برخوردارند؛ یعنی تا ۱۵ سال هیچ‌گونه مالیاتی بابت درآمد حاصل از فروش محصولات دانشبنیان خود پرداخت نمی‌کنند.
۲. دانشبنیان تولیدی نوع دو
شرکت‌هایی که فعالیتهای فناورانه دارند ولی محصولاتشان هنوز به بلوغ کامل بازار نرسیده است، در این دسته قرار می‌گیرند.
این شرکت‌ها معمولا از تخفیف یا معافیت جزئی مالیاتی استفاده می‌کنند تا به سطح تولید انبوه برسند.
شرایط بهره‌مندی از معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان
برای آنکه یک شرکت بتواند از این امتیازها استفاده کند، باید چند شرط کلیدی را رعایت کند:
- ثبت شرکت دانشبنیان در سامانه کارگروه ارزیابی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری
- فعالیت در حوزه فناوری‌های برتر یا خدمات دانش‌محور
- عدم بدهی مالیاتی یا بیمه‌ای در زمان درخواست
- داشتن محصول تایید‌شده دانشبنیان توسط کارگروه ارزیابی
در واقع، تا زمانی که یک شرکت از سوی معاونت علمی به عنوان دانشبنیان تأیید نشده باشد، هیچ حقی برای معافیت مالیاتی ندارد.
فرآیند دریافت معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان
فرآیند دریافت معافیت به صورت مرحله‌ای انجام میشود:
- ثبت شرکت در سامانه دانشبنیان: در این مرحله اطلاعات ثبتی، اعضای هیئت‌مدیره، و محصولات در سامانه وارد میشود.
- ارزیابی فنی و تخصصی محصولات: کمیته تخصصی معاونت علمی بررسی می‌کند که آیا محصولات واقعاً واجد شرایط فناوری بالا هستند یا نه.
- تأیید نهایی و صدور گواهی دانشبنیان بودن: پس از تأیید، شرکت در لیست رسمی دانش‌بنیان‌ها قرار می‌گیرد و اطلاعاتش به سازمان امور مالیاتی ارسال میشود.
- اعمال معافیت در سامانه مالیاتی: در نهایت، درآمد مشمول مالیات شرکت از بخش دانشبنیان حذف شده و معافیت‌ها اعمال میشود.
معافیت مالیات بر ارزش افزوده و مالیات حقوق شرکتهای دانشبنیان
توجه نمایید شرکتهای دانشبنیان از مالیات بر ارزش‌افزوده و مالیات بر حقوق کارکنان معاف نمی‌شوند. برای برخورداری از معافیت مالیاتی، شرکتهای دانشبنیان باید درخواست خود را به کارگروه ارزیابی بدهند. در صورتی شرکت دانشبنیان می‌تواند از معافیت برخوردار شود که موضوعات در کارگروه ارزیابی تائید شده باشد و به اداره امور مالیاتی ارسال شود. اطلاعات شرکت‌ها و موضوع‌ها در نیمه دوم سال به اداره امور مالیاتی ارسال میشود.
اشتباهات متداول در محاسبه معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان
فعالیتهای مورد تائید کارگروه برای معافیت مالیاتی هرساله تعیین میشود. به‌عبارت‌دیگر کالا و خدمات تائید شده ملاک معافیت ۱۵ ساله نیست. ملاک معافیت لیست کالا و خدمات ارسالی در همان سال است. برای استفاده از معافیت مالیاتی شرکتهای دانشبنیان باید حداکثر تا ۱۵ مرداد نسبت به ارسال درخواست به کارگروه اقدام شود. ازآنجایی‌که معافیت مالیاتی صرفاً برای درآمد ناشی از فعالیت دانش‌بنیانی است، شرکت‌ها برای بقیه درآمدشان که مشمول این معافیت نمی‌شود، می‌توانند از سایر معافیت‌های قانونی استفاده کنند.
شرکت خدمات امور مالی آرین مهر سپنتا
اگر قصد دارید مسیر پیچیده‌ی امور مالیاتی را با اطمینان و بدون استرس طی کنید، شرکت آرین مهر سپنتا یکی از حرفه‌ای‌ترین گزینه‌هاست. این مجموعه با تیمی از مشاوران مالیاتی باتجربه، تمامی مراحل تنظیم اظهارنامه تا پیگیری معافیت‌ها، اعتراض به برگ تشخیص و برنامه‌ریزی مالیاتی هوشمند را به‌صورت تخصصی انجام می‌دهد. هدف آرین مهر سپنتا فقط انجام امور اداری نیست؛ بلکه ارائه‌ی راهنمایی دقیق، تحلیل مقررات جدید و طراحی استراتژی مالیاتی به‌صرفه است تا شرکت‌ها بتوانند از ظرفیت‌های قانونی مثل معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان حداکثر استفاده را ببرند. در واقع، سپردن امور مالیاتی به آرین مهر سپنتا یعنی آرامش خاطر، دقت در جزئیات و صرفه‌جویی واقعی در زمان و هزینه. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 02191014740 تماس بگیرید.
آیین‌نامه اجرایی معافیت مالیاتی
بر اساس آیین‌نامه اجرایی ماده ۳ قانون حمایت از شرکتهای دانشبنیان، تمامی شرکت‌ها موظف‌اند هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه دهند؛ حتی اگر معاف از مالیات باشند.
این کار برای حفظ شفافیت و نظارت سازمان امور مالیاتی ضروری است و از بروز اختلافات احتمالی جلوگیری می‌کند.
مزایای مالیاتی شرکتهای دانشبنیان برای توسعه فناوری
این معافیت‌ها فقط بخشودگی مالی نیستند؛ بلکه نوعی سرمایه‌گذاری غیرمستقیم دولت در توسعه فناوری به شمار می‌آیند. شرکت‌ها با منابع آزادشده از پرداخت مالیات، می‌توانند در تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری کنند، نیروی انسانی متخصص جذب کنند و کیفیت محصولات خود را افزایش دهند. به‌طور خلاصه، معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان یکی از مؤثرترین ابزارهای سیاست‌گذاری برای رشد اقتصاد دانشبنیان کشور است.
نکات کلیدی برای حفظ معافیت
- فعالیت شرکت باید به‌صورت مداوم در حوزه فناوری باقی بماند.
- تغییر کاربری یا ورود به فعالیتهای غیر‌فناورانه باعث لغو معافیت میشود.
- شرکت موظف است گزارش‌های سالانه مالی و فنی خود را به معاونت علمی ارسال کند.
- هرگونه تخلف مالیاتی موجب حذف معافیت در سال‌های بعد خواهد شد.
جمع‌بندی
اقتصاد آینده متعلق به کشورهایی است که به جای منابع خام، به دانش و نوآوری تکیه می‌کنند. در این مسیر، معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان نه یک امتیاز، بلکه یک ضرورت است تا اکوسیستم فناوری ایران بتواند در رقابت جهانی دوام بیاورد. اگر می‌خواهی شرکتی بسازی که نه‌تنها سودآور بلکه آینده‌ساز باشد، مسیر دانشبنیان شدن و استفاده از معافیت مالیاتی نوع یک و دو همان جایی است که باید قدم بگذاری.
